Budzi wiele wątpliwości nowelizacja uregulowań w zakresie art. 12 ust. 1 pkt. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej zwana: ustawą o CIT) dot. opodatkowania wkładów pieniężnych do spółek kapitałowych. Z treści ww. art. wynika, iż przychodem, jest wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego.”
Tak więc wnioskuje się, iż przychodem jest nie tylko wkład niepieniężny wniesiony do spółki w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ale również każdy wkład środków pieniężnych. Wkłady pieniężne to kapitał warunkujący rozpoczęcie i rozwijanie działalności gospodarczej. Wniesienie i pokrycie wkładów na kapitał podstawowy to niezbędny obowiązek, na moment zawiązywania spółki kapitałowej, wspólnika, udziałowca, akcjonariusza. Przychód określony w art. 12 ust. 1 pkt 7 powstaje co do zasady „w dniu zarejestrowania spółki, spółdzielni albo wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki, przeniesienia na spółkę własności przedmiotu wkładu - w przypadku gdy spółka lub podwyższenie kapitału spółki nie podlegają obowiązkowi rejestracji we właściwym rejestrze zgodnie z przepisami państwa, w którym spółka ma siedzibę lub zarząd, albo wydania dokumentów akcji, jeżeli objęcie akcji związane jest z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego(…)”.
Skutkiem tych zmian może być zniechęcenie lub obawy przedsiębiorców do dokonywania inwestycji gotówkowych w spółki z.o.o., akcyjne, a także komandytowo - akcyjne zarówno działające na rynku, ale także nowo powstające. Może być to przyczyna wstrzymania dokonywania transakcji skutkujących podwyższaniem kapitału zakładowego tych spółek. Nowa regulacja zobowiązuje wnoszącego do rozliczenia podatku dochodowego, z przychodu, który powstanie w związku z wniesieniem wkładu do podmiotu. Mało prawdopodobnym jest, aby zintensyfikowało to dokapitalizowanie spółek giełdowych, zakładanie spółek kapitałowych, z wyższym, niż wymagany, kapitałem zakładowym, czy też pobudziło rozwój projektów
Mając na uwadze art. 15 ust. 1j pkt 2 ustawy o CIT, problematyczną kwestią, staje się rozliczenie kosztów, związanych z objęciem udziałów/akcji w zamian za gotówkę. W tym przypadku kosztem uzyskania przychodu powinien być faktycznie poniesiony wydatek na nabycie lub objęcie wnoszonych udziałów/akcji, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Rozliczenie w ten sposób takiej transakcji, skutkować będzie zerowym dochodem do opodatkowania. Wzbudzi ono entuzjazm podatników, ale tylko do chwili powstania obowiązku podatkowego i konieczności ustalenia kosztu uzyskania przychodu z tytułu dokonanej transakcji zbycia tychże udziałów.
W okresie oczekiwania na oficjalne stanowisko Ministra Finansów w sprawie interpretacji nowego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt. 7 ustawy o CIT, staje się możliwość zastosowania instytucji art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT, z którego to wynika, iż przychodem nie są dopłaty wnoszone do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy(…)”. Dopłaty na kapitał zapasowy mogą jedynie być tymczasowym rozwiązaniem, wpływającym na poprawę sytuacji finansowej podmiotu.
W oparciu o dane systemowe wygenerowane z bazy KRS, możliwe jest dokonanie analizy wartości kształtującego się na koniec stycznia 2018 r. kapitału zakładowego spółek kapitałowych, w konfrontacji z analogicznym okresem z lat ubiegłych. Pozwoli to na szybką ocenę skutków powyższego rozwiązania prawnego w świetle zwiększania efektywności poboru podatku dochodowego od osób prawnych, jak i jego wpływu na rozwój przedsiębiorczości w Polsce.
Tak więc wnioskuje się, iż przychodem jest nie tylko wkład niepieniężny wniesiony do spółki w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, ale również każdy wkład środków pieniężnych. Wkłady pieniężne to kapitał warunkujący rozpoczęcie i rozwijanie działalności gospodarczej. Wniesienie i pokrycie wkładów na kapitał podstawowy to niezbędny obowiązek, na moment zawiązywania spółki kapitałowej, wspólnika, udziałowca, akcjonariusza. Przychód określony w art. 12 ust. 1 pkt 7 powstaje co do zasady „w dniu zarejestrowania spółki, spółdzielni albo wpisu do rejestru podwyższenia kapitału zakładowego spółki, przeniesienia na spółkę własności przedmiotu wkładu - w przypadku gdy spółka lub podwyższenie kapitału spółki nie podlegają obowiązkowi rejestracji we właściwym rejestrze zgodnie z przepisami państwa, w którym spółka ma siedzibę lub zarząd, albo wydania dokumentów akcji, jeżeli objęcie akcji związane jest z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego(…)”.
Skutkiem tych zmian może być zniechęcenie lub obawy przedsiębiorców do dokonywania inwestycji gotówkowych w spółki z.o.o., akcyjne, a także komandytowo - akcyjne zarówno działające na rynku, ale także nowo powstające. Może być to przyczyna wstrzymania dokonywania transakcji skutkujących podwyższaniem kapitału zakładowego tych spółek. Nowa regulacja zobowiązuje wnoszącego do rozliczenia podatku dochodowego, z przychodu, który powstanie w związku z wniesieniem wkładu do podmiotu. Mało prawdopodobnym jest, aby zintensyfikowało to dokapitalizowanie spółek giełdowych, zakładanie spółek kapitałowych, z wyższym, niż wymagany, kapitałem zakładowym, czy też pobudziło rozwój projektów
Mając na uwadze art. 15 ust. 1j pkt 2 ustawy o CIT, problematyczną kwestią, staje się rozliczenie kosztów, związanych z objęciem udziałów/akcji w zamian za gotówkę. W tym przypadku kosztem uzyskania przychodu powinien być faktycznie poniesiony wydatek na nabycie lub objęcie wnoszonych udziałów/akcji, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Rozliczenie w ten sposób takiej transakcji, skutkować będzie zerowym dochodem do opodatkowania. Wzbudzi ono entuzjazm podatników, ale tylko do chwili powstania obowiązku podatkowego i konieczności ustalenia kosztu uzyskania przychodu z tytułu dokonanej transakcji zbycia tychże udziałów.
W okresie oczekiwania na oficjalne stanowisko Ministra Finansów w sprawie interpretacji nowego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt. 7 ustawy o CIT, staje się możliwość zastosowania instytucji art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT, z którego to wynika, iż przychodem nie są dopłaty wnoszone do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy(…)”. Dopłaty na kapitał zapasowy mogą jedynie być tymczasowym rozwiązaniem, wpływającym na poprawę sytuacji finansowej podmiotu.
W oparciu o dane systemowe wygenerowane z bazy KRS, możliwe jest dokonanie analizy wartości kształtującego się na koniec stycznia 2018 r. kapitału zakładowego spółek kapitałowych, w konfrontacji z analogicznym okresem z lat ubiegłych. Pozwoli to na szybką ocenę skutków powyższego rozwiązania prawnego w świetle zwiększania efektywności poboru podatku dochodowego od osób prawnych, jak i jego wpływu na rozwój przedsiębiorczości w Polsce.
